علم نقد و بررسی مانند تمام علوم،  دارای سه سطح تئوری‌پردازی،  الگوسازی و تصمیم‌گیری است.  این کتاب با مروری بر رویکردها و تئوری‌های نقد و بررسی به دنبال الگوسازی می‌باشد.  علم مدیریت نیز دارای سه سطح تئوری‌پردازی،  الگوسازی و تصمیم‌گیری است.  بنابراین، این کتاب به دنبال ارائه الگویی برای نقد و بررسی تئوری‌های مدیریت می‌باشد.  سوال اصلی این است که تحلیل و تفسیر متون تئوری‌های مدیریت چگونه می‌تواند « معانی درونی»  را که قبلاً شناسایی نشده است،  کشف،  تبیین و توصیف نماید تا به توسعه علمی و عملی مدیریت کمک کند.

در شروع راه،  کلیه رویکردهای نقد و بررسی از کلاسیک تا پست مدرن مرور می‌شود. با انتخاب رویکرد انتقادی به بحث و گفتگو در مورد تئوری‌های رویکرد پرداخته می‌شود.  این رویکرد بر اساس مطالعات بین رشته‌ای ادبیات و مدیریت در تلاش است تا تئوری نقد ادبی را در خوانش ساختارشکنانه تئوری‌های مدیریت دخالت دهد.  در میانه راه الگوسازی بر اساس رویکرد انتقادی و با استفاده از تئوری نقد ادبی صورت می‌گیرد.  این الگو به نام « الگوی خوانش نوشتاری»  الگوی «۵ پی» معرفی می‌شود.

این الگو دارای سه مرحله به هم پیوسته خوانش متن تئوری‌های مدیریت است که هر مرحله خوانش به منزله پایه‌ای برای خوانش مرحله بعد قلمداد می‌شود.

مرحله اول

مرحله اول (معناشناسی)  یا اولین خوانش (اولین پی)،  متعهد به تعبیر و تأویل  از استدلال‌های داخلی متن تئوری است.  شاید این مرحله را بتوان واکنش « عقل سلیم» معمول خواننده معمولی دانست. این نوع خوانش به مثابه «خوانش قالب» نامیده می‌شود و خلاصه‌ای از استدلال‌های به کار رفته در متن تئوری‌های مدیریت را به منظور راهگشایی بیان می‌کند.  استراتژی خوانش در این مرحله درصدد آن است که نیت مولف را تا آنجا بازتاب دهد که با تفاسیر استاندارد سازگار باشد که در واقع واکنشی عموم محور یا عموم اتکا است.

مرحله دوم

مرحله دوم (نشانه شناسی) یا دومین خوانش (دومین، سومین و چهارمین پی) متعهد به انتقاد از تفسیرهای داخل متن تئوری‌های مدیریت است.  شاید این مرحله را بتوان واکنش موارد خاص(مجازهای خاص،  چرخش‌ها، پیچ‌ها، کشمکش‌ها و تنش‌ها) و مورد علاقه خواننده دانست. این خوانش به مثابه «خوانش انتقادی»  نامیده می‌شود که شامل سه مرحله زیر است:

۱.  نقش گری (جستجوی حضور مولف به عنوان عامل در متن)

۱.  ژرفا نمایی (جستجوی استفاده های ریشه‌ای در متن)

۳.  متقاعد کنندگی (جستجوی ابزارهای چیرگی مولف بر خواننده متن)

این خوانش خلاص‌‌ای از معناسازی تئوری‌های مدیریت را به منظور ساخت‌گشایی بیان می‌کند. استراتژی خوانش در این مرحله در صدد آن است که تفاسیر خواننده را بازتاب دهد که با تفاسیر تصدیق نشده سازگار باشد که در واقع واکنشی متن محور یا متن اتکا می‌باشد.

مرحله سوم

مرحله سوم (معنا بخشی) یا سومین خوانش (پنجمین پی) متعهد به بازتابی از فهم و ارزیابی خواننده نسبت به تئوری‌های مدیریت است. شاید این مرحله را بتوان از واکنش ارزش‌گذاری خواننده دانست. این خوانش به مثابه «خوانش بازتابی» نامیده می‌شود. این خوانش خلاصه‌ای از معنا بخشی به تئوری‌های مدیریت را به منظور ارزیابی بیان می‌کند.  استراتژی خوانش در این مرحله در صدد آن است که فهم خواننده را بازتاب دهد که چهره جدیدی از متن باشد که در واقع واکنشی خود محور یا خود اتکا می‌باشد.

در پایان راه،‌ ۵ تئوری بنیادین مدیریت با استفاده از«الگوی خوانش نوشتاری»  یا الگوی ۵ پی مورد نقد و بررسی قرار گرفته تا شیوه به کارگیری الگو شفاف شود.

امیدوارم این کتاب تئوری مدیریت خوانش انتقادی و بازتابی مورد استفاده کلیه پژوهشگران، اساتید، مشاوران، مدیران و دانشجویان قرار گیرد.

دکتر سید محمد اعرابی

پژوهشکده مدیریت سما

فصل اول……………………………………………………………………. خوانش آن چه که نوشته‌ام

فصل دوم …………………………………………………………………… پیشینه نظریه مدیریت

فصل سوم ………………………………………………………………….. اصول و قواعد نظریه‌ی ادبی

فصل چهارم ……………………………………………………………….. خوانش نوشتاری روش تحلیل متن

فصل پنجم ………………………………………………………………… خوانش‌های نوشتاری

فصل ششم ………………………………………………………………… عملکرد، چشم‌انداز و ترغیب

فصل هفتم …………………………………………………………………. فراروایت نظریه‌ی مدیریت و لحن ناهمسان

فصل هشتم ………………………………………………………………… خوانش پسا نوشتاری