نویسنده | پورتر |
کشور | آمریکا |
تاریخ | ۱۹۸۰ |
نوع | مدل |
نقش | مشاور و مدیر |
فعالیت | طراحی، برنامهریزی و اجرا |
موضوع | مدیریت استراتژیک |
سطح تحلیل | محیط |
دیدگاه | زنده |
وضعیت | نهایی |
مایکل پورتر انتخاب یک موقعیت قابل دفاع درون یک صنعت را به عنوان نتیجه نهایی تحلیل استراتژیک در نظر گرفت. او استدلال کرد که شرکتهای موفق و سودآور معمولا تصمیم میگیرند که در پایین آوردن هزینه یا تمایز محصولات برای تامین نیازهای خاص مشتری، رقابت کنند. همچنین، او یک گروه سوم از شرکتها را به عنوان بازیگرانی درنظر گرفت که به یک بخش خاص از بازار یا محصول خدمت میکنند.
سه استراتژی عمومی وی عبارتاند از:
-
رهبری هزینه: به دنبال هزینههای پایین در یک بازار هدف گسترده؛
-
تمایز: ارائه محصولات و خدمات متمایز به بازار هدف گسترده؛
-
تمرکز: به دنبال حداقل هزینه و یا ارائه محصولات متمایز به یک بازار خاص.
ویژگیهای هر صنعت طیف وسیعی از استراتژیهای موثر را تعیین میکند. در بازار محصولات عمومی، قیمت نقش اصلی را ایفا مینماید. یا در بازار لباسهای لوکس تمایز نقش اصلی را بر عهده دارد و قیمت شاخص مهمی برای خرید مشتریان نیست. به طور کلی، اکثر صنایع تلاش میکنند تا ترکیبی از رهبری هزینه و تمایز را به عنوان استراتژی مجموعه خود قرار دهند.
پورتر تجزیه و تحلیل سه مرحلهای را برای تعیین و اجرای یک استراتژی رقابتی پیشنهاد ارائه کرد:
-
تجزیه و تحلیل و انتخاب صنعت برای رقابت (پنج نیرو)؛
-
تجزیه و تحلیل و انتخاب استراتژی رقابتی سازمان (استراتژی های عمومی)؛
-
اجرای استراتژی با مدیریت فعالیتهای شرکت (تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش)
زمانی که رابطه بین پنج نیرو در صنعت تغییر کند، باید موقعیت شرکت تغییر کند.
-
استراتژیهای عمومی پورتر، تنش بین هزینه و تمایز را نشان میدهد. سازمانها معمولاً وقتیکه یک محصول برتر را برای مشتریان خاص تولید کرده و به فروش میرسانند با هزینه بالاتری کار میکنند. مدل او نشان داد که تمایز نیز یک استراتژی مؤثر در کنار رهبری هزینه است.
-
بهترین استراتژی وجود ندارد. انتخاب موقعیت استراتژیک به زمان و شرایط بستگی دارد. پیادهسازی، باید برای یک موقعیت انتخابشده، استوار باشد.
-
پورتر مدل خود را برفرض چندلر مبنی بر اینکه «ساختار پیرو استراتژی است»، بنا نهاد. سازمانها نیازمند مجموعههای مختلفی از ویژگیهای ساختاری هستند تا بتوانند هزینه کم یا استراتژی تمایز را در نظر بگیرند. انتخاب یک استراتژی عمومی، جهتگیری مدیریت و کارکنان را فراهم میکند و به آنها کمک میکند تا سازگاری داخلی بین سبک مدیریت، سیستم پاداش، سیاست استخدام و غیره را به دست آورند.
-
این مدل برای شرکتهای بزرگ و معتبر به بهترین نحو عمل میکند. پورتر تحلیل خود را در درجه اول به سمت شرکتهای بزرگ چندملیتی با واحدهای تجاری استراتژیک چندگانه هدایت میکند.
-
پورتر بر اهمیت انتخاب یک استراتژی عمومی و پیگیری آن تأکید کرد. اما، نظریهپردازان اخیر حوزه استراتژی چنین بیان میکنند که با استراتژیهای عمومی نباید بهعنوان یک امر مطلق، بلکه باید بهصورت یک طیف رفتار شود.
-
پورتر اظهار داشت که تحلیل استراتژیک رقابتی باید بهصورت مداوم انجام شود. مینزبرگ استدلال کرد که استراتژی واقعی در بهترین حالت فازی است. حتی زمانی که تغییرات کمّی / اقتصادی در شرایط صنعت تشخیص داده میشود، واکنش اغلب شرکتها خیلی دیر است. بیشتر تغییرات از پایین به بالا، بهطور مستقیم و خلاقانه صورت میگیرد و با استفاده از دادههای نرم بهجای دادههای سخت میتواند شناسایی شود.
- Competitive Advantage: Creating and Sustaining Superior Performance, Michael E. Porter, 1985, Free Press, United States, ISBN 0684841460
- Competitive Strategy: Techniques for Analyzing Industries and Competitors, Michael E. Porter, 1980, Free Press, United States, ISBN 0684841487
- Strategic and Competitive Analysis, Craig S. Fleisher and Babette E. Bensoussan, 2002, Prentice Hall, United States, ISBN 0130888524
- Strategy and the Business Landscape: Core Concepts, Pankaj Ghemawat, 2001, Prentice Hall, United States, ISBN 0130289760
- Strategy Safari: A Guided Tour Through The Wilds of Strategic Management, Henry Mintzberg, Joseph Lampel and Bruce Ahlstrand, 1998, Free Press, United States, ISBN 0743270576
برگرفته شده از سایت www.provenmodels.com