استراتژی خوب استراتژی بد

کتاب استراتژی خوب استراتژی بد نوشته‌ی ریچارد روملت است که توسط بابک وطن دوست ترجمه شده و  نشر آریاناقلم آن را چاپ کرده است.

• استراتژی فقط مربوط به سطوح بالای سازمان نیست.

• استراتژی: مجموعه‌ای منسجم و متمرکز از تحلیل‌ها، مفاهیم، استدلال‌ها و اقداماتی است که به چالشی سنگین پاسخ می‌دهند.

• استراتژی فقط هدف‌گذاری و تدوین نیست و شامل اجرا هم می‌شود.

• استراتژی خوب دسته کم از یک هسته متشکل از تشخیص، سیاست راهنما و اقدام منسجم تشکیل شده است.

• مهم‌ترین نقد وارد بر استراتژی بد این است که استراتژی بد از روبرو شدن با مشکل واقعی خودداری می‌کند.

• از دیگر مشخصات استراتژی بد این است که سرشار از واژه‌های پر طمطراق، اهداف بلندمدت اشتباه برای استراتژی (شامل بیانیه‌های آمال و آرزوهای غیرواقعی) و اهداف استراتژیک کوتاه‌مدت(غیر واقعی و اجراناپذیر یا مبهم) است.

• برنامه ریزی استراتژیک مرسوم هم به علت این که معمولا با مشکل واقعی روبرو نمی‌شود از یک استراتژی بد حمایت می‌کند.

• برخی از واژه بلندمدت برای خودداری از روبرو شدن با مشکلات اساسی و واقعی بهره می‌گیرند. منظور آن‌ها از بلندمدت این است که فعلا لازم نیست به موضوع پرداخته شود!!!

• برای استراتژی‌پردازی باید فهرستی کوتاه از اقدامات متمرکز و هم‌سو را داشته باشیم نه فهرستی بلندبالا از «کارهای خوب».

• استراتژی بد تهی و سطحی است، دارای تناقضات داخلی است و به تعریف مشکل واقعی نمی‌پردازد.

• رایج‌ترین روش ایجاد استراتژی بد برنامه‌ریزی استراتژیک قالب‌گونه و «تن همه خور» است.

• استراتژی خوب می‌پذیرد که منابع محدود هستند و سازمان مجبور است از برخی آمال خود برای تحقق برخی دیگر بگذرد که این امر قطعا با ناراحتی همراه است.

• استراتژی خوب بسیاری از پیچیدگی‌ها را از بین می‌برد.

• یک مثال از هسته استراتژی:

  • مشکل: تروریست جهانی

  • سیاست راهنما: جنگ یا مذاکره یا هر دو

  • اقدامات: کارهایی منسجم در حوزه سیاست خارجی، اقتصاد، و دفاع و ..

• استراتژی خوب فقط آن چه سعی می‌کنیم انجام دهیم(سیاست راهنما) نیست و شامل چرایی و چگونگی آن نیز می‌شود.

• استراتژی خوب مواجهه با مسائل بدساختار را می‌پذیرد.

• استراتژی تا زمانی که در سطح سیاست راهنما باقی می‌ماند چندان مساله‌زا و تعارض آفرین نیست.

• خود این هماهنگی میان عناصر استراتژی یک منبع کلیدی برای مزیت رقابتی است.

• در انتخاب مسأله یا اقدام باید گزینه‌ای را انتخاب نمود که نقشی اهرمی داشته باشد و با اندکی تغییر بتواند تغییری بزرگ ایجاد کند.

• روملت: استراتژی انتخاب نیست و ساخت یا طراحی است. یعنی چیزی فراتر از گزینه های موجود.

• هر چه چالش بزرگ‌تر باشد نیاز به هماهنگی عناصر مختلف استراتژی بیشتر می‌شود. مثلا خودروهایی که برای مسابقات طراحی می شوند هماهنگی بین عناصر آن‌ها باید بیشتر باشد.

• هر چه منابع سازمان کم تر یا ضعیف تر باشد برای ایجاد مزیت و مقابله با چالش نیاز به هماهنگی بیشتری بین عناصر است.

  • البته کلا اتکا بر منابع ریسک بیشتری از اتکا بر هماهنگی دارد. زیرا منابع می‌توانند از نوآوری جلوگیری کنند.

• منبع استراتژیک: نوعی دارایی که تاریخچه و ماندگاری بلندمدت‌تری دارد و رقبا نمی‌توانند از آن به راحتی تقلید کنند.

• عدم ارتباط روشن بین اقدامات و نتایج است که موضوع استراتژی را سخت و جذاب نموده. اگر ارتباط واضح وجود داشت موضوع استراتژی چیز آسانی می‌شد.

• منظور از تمرکز در تعریف استراتژی این است که ما باید علاوه بر مشخص کردن آن چه باید انجام دهیم آن چه نباید انجام دهیم را مشخص کنیم.

• مزیت رقابتی: ارایه ارزش بیشتر برای مشتری.

• برای پایدار کردن یک مزیت نیاز به مکانیزم‌های جداکننده‌ای چون شهرت، روابط تجاری و اجتماعی، اثرات شبکه‌ای، صرفه‌های اقتصادی چشمگیر ناشی از مقیاس و دانش.

• برخورداری از چیزی مانند یک نرم‌افزار خاص نمی‌توان برای شما مزیت ایجاد کند چون بقیه هم می‌توانند آن را بخرند.

• زمانی که بادی نمی‌وزد نشان دادن مهارت‌های دریانوردی شما دشوار است: ما برای استراتژی پردازی سهل تر نیاز به فرصت‌ها داریم.

• اینرسی سازمانی(لختی) یا ناشی از فرآیندها است یا فرهنگ.

• اولین گام در شکستن اینرسی فرهنگی ساده سازی است. این امر دادوستدهای مخفی را از بین می‌برد. در این راه باید لایه‌های اضافی و عملیات غیرضروری حذف یا برون‌سپاری شوند.

• به زبان علم استراتژی یک فرضیه است که باید در عرصه عمل مورد آزمون قرار گیرد.

• علم هم از فرضیه آغاز می‌شود و هر چه یک فرضیه خلاقانه‌تر و چارچوب‌شکن‌تر باشد بینش‌های عمیق‌تری به بار می‌آورد.

• ساخت استراتژی یا فرضیه‌ای متناسب با شرایط فعلی از پیشرفت جلوگیری می‌کند.

• استراتژی به عنوان فرضیه نشان می‌دهد که در مورد استراتژی تضمینی وجود ندارد. حتی در ریاضی محض هم بیان و اثبات یک قضیه جالب و جدید اقدامی عمیقا خلاقانه است.

• استراتژی با این شرایط نیاز به ورود به قسمت‌های تیره‌تر و ناشناخته‌تر از طریق مقایسه، قضاوت و بینش است.

• ما با ابطال فرضیه‌های اشتباه است که پیشرفت می‌کنیم و یاد می‌گیریم.

• این فرآیند یادگیری متشکل از فرضیه‌سازی، آزمون، نابهنجاری، فرضیه جدید، آزمون جدید و … یک قیاس علمی نامیده می‌شود و یک عنصر ضروری برای موفقیت و پیشرفت است.

• از آن جا که استراتژی در مورد موضوعات مهم و دشوار است نمی‌توان با اولین ایده در مورد آن تصمیم گرفت.

• ما نباید اسیر خودمتمایزپنداری شویم.

معرفی کتاب استراتژی خوب استراتژی بد را می‌توانید اینجا ببینید.