همانطور که از نام کتاب قواعد استراتژی مشخص است این کتاب با مرور زندگی کاری سه رهبر کسبوکار بزرگ و تحلیل تصمیمات و انتخابهای آنها مخاطب را با کدها و مضامینی بدیع، متفاوت و تأثیرگذار روبرو میکند. چکیده این تحلیلها نویسندگان (مدرسین باسابقه دانشگاه هاروارد) کتاب قواعد استراتژی را به سمت پنج قاعده کلیدی برای نیل به تفکر استراتژیک سوق میدهد:
۱) نگاهتان به آینده دور و نزدیک در کنار هم باشد.
-
استراتژیستهای کارکشته سوسوی نورهای بازارهای در حال ظهور را میبینند.
-
آنها به فراتر از نیازها و خواستههای فعلی مشتریان میاندیشند.
-
استیو جابز: «… باید قبل از آنکه مشتریان بدانند چه میخواهند از آن خبردار شویم …».
-
استیو جابز برای درک خواستههای بعدی مشتریان به تحقیقات بازار متکی نبود. او بر اساس چشمانداز خود از محصول تمامعیار عمل میکرد.
-
اما، این نگاه به آینده دور استراتژیستها را از آینده نزدیک غافل نمیکند. آنها همواره فقط روی کار بعدی تمرکز داشتند.
-
اندی گرو: «مهمترین جزء استراتژی این است که شما جهتتان را درک کنید، اما بدانید در شش ماه آینده قرار است چه کنید…. جهتگیریهای کلیتان را به شاخصها کوچکتر و نزدیکتر تبدیل کنید.»
-
استیو جابز: «من به همان اندازه به کارهایی که انجام نمیدهیم افتخار میکند که به کارهایی که انجام میدهیم».
۲) شرط بزرگ ببندید اما خطاهایتان را هم بپذیرید.
-
« … استیو ریسکهایی را میپذیرفت که من هیچوقت زیر بار آن نمیرفتم … او شجاعت داشت. او همیشه تصمیم درستی نمیگرفت، اما بههرحال تصمیم میگرفت.»
-
« … در اپل هیچگاه طرح ب وجود نداشت. استیو همیشه یک طرح داشت، و ما میبایست آن را اجرا میکردیم و به اهداف آن دست مییافتیم».
-
استیو جابز: «اگر کسبوکار فعلیتان را منسوخ نکنید بهزودی دیگران آن را از بین خواهند برد».
-
مایکروسافت تصمیم گرفت خودش قاتل داس باشد.
-
اما، استراتژیستها با پذیرش خطاهایشان از خسارتهای خود میکاهند. «گیتس، گرو و جابز صداقت خردمندانه داشتند … توان پذیرش خطا و تغییر مسیر».
-
گرو: «من ممکن است اشتباه کنم، اما هیچگاه مغشوش نمیشوم».
۳) همزمان پلتفرم و اکوسیستم ایجاد کنید – نه فقط محصول.
-
درحالیکه محصولات برای پیروزی در بازار به خودشان متکی هستند، پلتفرمها با نوآوریهای تکمیلی شرکتهای مکمل و حتی رقبا نیاز دارند.
-
استیو جابز: «اپل در یک اکوسیستم زندگی میکند. به کمک سایر شرکا نیاز دارد. روابط مخرب در این صنعت به کار هیچکسی نمیآید».
-
گیتس، گرو و جابز همگی تسهیل نوآوری و همکاری با عناصر اکوسیستمشان را بخشی از مأموریت خود قرار داده بودند.
-
گیتس از رویکرد «استراتژی باز» بهره میگرفت. او استراتژی را در سازمان خود محصور نمیکرد. او بر اهمیت نیروهای مکمل تأکید داشت، اما لحظهای هم برای ساخت محصولات مکمل خود تأمل نکرد. البته مراقب بود که از این طریق شرکای خود را نرنجاند.
-
پلتفرمها بر اثر شبکهای متکی هستند. منظور از اثر شبکهای این است که اضافه شدن به تعداد مصرفکنندگان و شرکتهای مکمل یک پلتفرم موجب تحریک ورود مصرفکنندگان و مکملهای جدید بهصورت جهشی میشود. مثلاً، استفاده دوستانمان از نرمافزار آفیس ما را به سمت استفاده از آن بهجای دیگر محصولات رقیب سوق میدهد.
۴) هم جودو و هم سومو بازی کنید.
-
سومو بر قدرت و اندازه تکیه میکند. اقدامات آشنایی چون در بند کردن تأمینکنندگان، خرید رقبا در راستای اخراج آنها از صحنه و کاهش قیمت.
-
جودو بر حیله، چابکی و سبقتگیری متکی است. جودوکاران بر پنهانکاری و سرعت متوسل میشوند. بهطرف مقابل نزدیک میشوند تا آسیب کمتری ببینند و سپس هجوم میآورند. اینان، سعی میکنند خود را هجومی نشان ندهند و اهداف خود را پنهان میکنند.
-
استیو جابز جودوکار: «آخر به من بگویید دادن مجوز موسیقی به ما بر روی مک چه ضرری ممکن است برای دیگران داشته باشد؟».
-
استیو جابز سوموکار: «فاش کردن هر چیزی از جلسه، نهتنها موجب لغو قرارداد میشود، بلکه تا بیشترین حد پیگرد قانونی دارد».
-
سان تزو: «وقتی قدرت دارید وانمود به ضعف کنید، وقتی فعال هستید وانمود به سستی».
-
استیو جابز: «باید این نظریه را کنار بگذارید که اگر اپل بخواهد ببرد، مایکروسافت باید ببازد».
-
بسیاری از رهبران تسلط و برتری را دوست دارند، اما دنیا عوض شده است و همکاری هم جزئی از کسبوکار.
-
یک ضربالمثل قدیمی: «دوستتان را نزدیک و دشمنتان را نزدیکتر نگه دارید».
۵) سازمان خود را بهگونهای شکل دهید که خودتان رکن اصلیاش باشید.
-
شور و اشتیاق خود را به سازمان منتقل کنید.
-
به جزئیات گلچین شده توجه فوقالعاده داشته باشید.
-
نقاط اتکای کلیدی خود را بشناسید.
-
آزمودن، سپس پیگیری، پیگیری و پیگیری.
-
هیچگاه تصویر کلان را فراموش نکنید.
-
جهتدهی از بالا را نیز همینطور.
-
زمانی را به تفکر و یادگیری تخصیص دهید. بیل گیتس دو بار در سال «هفته تفکر» داشت.
-
منابع، قدرت و اختیار را به کسانی بدهید که روندها را زودتر و بهتر از بقیه درک میکنند، حتی اگر تجربه و سن بالایی نداشته باشند.
-
توری گستردهای برای اطلاعات پهن کنید. یک ابزار تماس با شما برای دسترسی همگان به شما ایجاد کنید.
کتاب قواعد استراتژی در اینجا معرفی شده است.