برند ملی، مفهومی است که دربردارنده طیف وسیعی از فعالیتهای یک ملت است که شامل صادرات، سرمایهگذاری خارجی، فرهنگ و میراث فرهنگی، مردم، حاکمیت و گردشگری است. درواقع، برند ملی نشاندهنده هویت یک ملت از ابعاد گوناگون است.
توسعه برند ملی دربارهٔ ساختن افرادی است که میخواهند به موفقیتهای یک کشور توجه کنند و به کیفیتهای آن ایمان دارند. برند ملی نمونه عینی و مدرن قدرت نرم است. بهعبارتدیگر مفهوم برند ملی مفهومی فراگیر و گسترده است که میتواند چتری برای همه برندها باشد و کلیه برندهای یک کشور را تحت پوشش خود بگیرد (منبع).
اثر صنعت گردشگری بر توسعه برند ملی و صادرات
یکی از عناصر مدل الماس ملی مایکل پورتر که بر موفقیت بینالمللی صنایع کشورها تأثیر دارد، توسعه صنعت گردشگری است.
مهرومومها پیش در یک شرکت بینالمللی برای برنامهریزی فروش یک محصول اروپایی برنامهریزی مینمودیم که در حین اجرا متوجه شدیم که افراد ایرانی که در خارج از ایران و بهویژه در اروپا زندگی کرده بودند استقبال بیشتری نسبت به سایرین از محصول موردنظر کردند.
دلیل آن، تجربه پیشین مصرف آن محصول و احساس نوستالژی آن بود. البته این تجربه چندین بار دیگر برای محصولاتی دیگر هم برای اینجانب پیش آمد.
بر اساس همین تجربهها میتوان استدلال نمود که بهطور برعکس، اگر گردشگر خارجی به ایران بیاید، قطعاً با محصولات و برندهای ایرانی آشنا خواهد شد و کیفیت نسبتاً خوب برخی از محصولات ایرانی در برخی صنایع (غذا، شوینده، بهداشتی، و …) را خواهد دید و وجهه عبارت Made in Iran در ذهن او بهبود خواهد یافت (در حال حاضر علیرغم کیفیت مناسب برخی محصولات از قبیل رب گوجهفرنگی ایرانی، صرفاً عبارت Made in Iran یکی از موانع مهم صادرات آن به شمار میآید) و درنتیجه به هنگام برگشت به کشور خود یک پتانسیل برای فروش محصولات ایرانی در آنجا به شمار خواهد آمد.
البته صنعت گردشگری بهعنوان یک صنعت خدماتی توان اشتغالزایی، بهبود وجهه کشور، و مزیت نسبی و مزیت رقابتی پایداری هم دارد.
نوشته: اسماعیل حسنپور
هیئتعلمی دانشگاه آزاد- قشم